Партия арабского социалистического возрождения (БААС) правила Сирией больше шестидесяти лет и была свергнута за десять дней, когда, казалось, сирийский режим уже пережил самые страшные для себя времена. Что будет с Сирией дальше, точно не знает сейчас никто, но борьба за власть и влияние в этой стране уже началась – как среди внутренних игроков, так и среди внешних.
Цифра «восемь» стала роковой в истории Сирии. 8 марта 1963 года к власти в стране пришла Партия «БААС». 8 декабря 2024 года режим «БААС» пал. Почти все это время – с 1971 года – во главе Сирии была семья Асадов, сначала Хафез Асад, а последние 24 года его сын Башар.
В воскресенье стало известно, что Башар Асад бежал из Сирии в Россию, где ему предоставили убежище по «гуманитарным соображениям». Об этом мы предсказали еще неделю тому назад, см. тут: «Полувековое правление династии Асада закончилось в Сирии; после уничтожения российских военных баз в Сирии, российские базы, расположенные в Армении, станут следующими геополитическими целями».
Напомним, что наступление антиасадовских сил началось 27 ноября. И менее чем за две недели они захватили власть в стране, получив карт-бланш от большинства внешних игроков, которые так или иначе влияют на Сирию. Союзники Асада в лице России и Ирана попытались оказать ему помощь, но их ресурсы изначально были ограничены в силу внешних обстоятельств (война в Украине и потери проиранских сил в Ливане и Сирии в результате войны с Израилем). Кроме того, очень быстро выяснилось, что помогать особо некому. Сирийская армия рассыпалась на глазах.
«Элементом неожиданности была слабость сирийской армии и скорость развития событий», – сказал в воскресенье в интервью иранскому ТВ глава МИД Ирана Аббас Арагчи. По его словам, Тегеран передал Дамаску информацию о готовящемся наступлении, «но у сирийской армии не было мотивации для сопротивления» (см. тут).
Все это разительно отличается от событий в начале сирийского конфликта в 2011-2012 годах. Да, и тогда сирийская армия не блистала, но противостоящие ей силы также в большинстве своём не были закалены в боях. Население было расколото и многие если и не питали большой любви к режиму Асада, то опасались вооруженных боевиков, значительная часть из которых очень быстро стала действовать под лозунгами джихада и борьбы с неверными. Ливанской «Хезболле» и другим проиранским силам, которые одни из первых пришли на помощь Асаду, было на кого опираться, хотя сирийская армия в результате потерь в боях и дезертирства за первые два года конфликта сократилась, по подсчетам экспертов, примерно в два раза. Но все же она тогда еще продолжала воевать. Были также сформированы разного рода народные ополчения, которые в основном содержались на деньги сирийских бизнесменов.
С тех пор многое изменилось. Сирийская армия сверху донизу была пронизана коррупцией, собственно, как и вся страна. Воровали всё. Несколько образцовых подразделений не меняли ситуацию. Сирийские власти стали слишком полагаться на Россию и Иран и ничего не делали для собственных граждан, включая семьи военных, которые в основном жили в нищете, за некоторыми исключениями. Никто не хотел умирать за Асада.
В итоге Асад стал для Сирии прошлым. Вопрос, каким будет будущее.
«Будущее принадлежит нам», – заявил в воскресенье глава ХТШ (запрещена в РФ) Ахмад аш-Шараа, известный под псевдонимом Абу Мухаммад аль-Джулани. Его заявление транслировалось по государственному сирийскому ТВ после бегства Башара Асада из Дамаска и входа оппозиционных сил в сирийскую столицу.
Через несколько часов после этого лидер ХТШ сам прибыл в Дамаск и посетил мечеть Омейядов, дав понять всем и каждому – он здесь власть. В Дамаске был установлен комендантский час, вооружённым силам запретили приближаться к государственным учреждениям. Аш-Шараа также объявил, что до формирования переходного правительства весь государственный аппарат останется под управлением асадовского премьер-министра Мухаммада Рази аль-Джалали, который выразил готовность сотрудничать с новыми властями, как и некоторые другие министры, в том числе министр юстиции. А вот про остальной силовой блок пока ничего не известно. В любом случае порядок на улицах пока обеспечивают боевики ХТШ и их союзники.
Аш-Шараа уже выбрал человека, который возглавит переходный орган власти. По крайней мере, премьер министр правительства Асада Мухаммад Гази аль-Джалали остаётся в новом правительстве в должности Главы администрации, для плавного передачи власти.
Решающую роль в переходный период будет играть Национальная коалиция оппозиционных и революционных сил (НКОРС), созданная в 2012 году в Дохе.
Стоит отметить, что представители НКОРС все эти годы были частью «астанинского процесса», участвовали в проводившихся под эгидой России, Турции и Ирана переговорах, а также стали частью созданного этой «тройкой» и одобренного СБ ООН Конституционного комитета, который должен был определить политическое устройство Сирии. В то же время ХТШ, имевшая ярлык террористической организации, оставалась за пределами этого процесса. Но сейчас с ХТШ придётся считаться.
То, что такой настрой есть, подтверждают слова действующего главы НКОРС и сопредседателя Конституционного комитета от оппозиции Хади аль-Бахры (см. об этом «Турецкий гамбит Башара Ассада: Ассад покинул страну!».
Аль-Бахра считает, что именно НКОРС должно быть поручено формирование переходного правительства, которое будет исполнять роль президента до принятия новой конституции. При этом он предполагает, что НКОРС будет расширена за счет добавления «новых элементов оппозиции». По всей видимости, он имел в виду ХТШ.
По словам аль-Бахра, переходный период в Сирии должен составить 18 месяцев, шесть из них уйдет на разработку конституции, которая потребует утверждения на референдуме. Следующим этапом станут выборы – парламентские и/или президентские, в зависимости от того, какой строй будет в стране.
Теперь осталось дело за малым – чтобы все договорились. Сценарий продолжения гражданской войны при всех красивых словах никто не исключает. Более того, гражданская война и не прекращалась. После падения режима Асада главное вооруженное противостояние разворачивается между СНА и курдскими отрядами самообороны YPG – главной ударной составляющей «Сил демократической Сирии» (SDF). Последние контролируют около 25% территории страны на севере и северо-востоке и находятся под опекой США. Анкара обвиняет YPG в связях с Рабочей партией Курдистана, которую она относит к террористам. За последние годы Турция при помощи СНА провела несколько военных операций на севере Сирии в надежде потеснить курдов и создать там буферную зону. Но каждый раз Турции приходилось останавливаться и договариваться с США и Россией. Теперь хотя бы временно у Анкары развязаны руки, и она вовсю пользуется ситуацией с помощью лояльной вооруженной оппозиции и теснит курдов. Идёт битва и на дипломатическом фронте, о чем мы детально писали в статье «Эрдоган захватил Алеппо, чтобы заставить Асада уступить север Сирии Турции».
Карта. Турция планирует узаконить захват северных земель Сирии
В разговоре с MEE аль-Бахра призвал SDF разорвать связm с РПК. Он также напомнил, что SDF «не поддерживала чётко сирийскую революцию» и во многих случаях вставала на сторону правительства Асада. Т.е. SDF явно пытаются или оставить за рамками переговоров или показать им их место, что последним естественно не нравится. Однако считаться с ними всё равно придётся – и из-за объёма контролируемой территории, и из-за поддержки курдов со стороны США. Тем более ХТШ, в отличие от СНА, общий язык с курдами находить умеет. Да и вообще проявляет чудеса гибкости.
А пока, сама Сирия стоит перед распадом. Министерство иностранных дел Египта выступило с резко осуждающим заявлением, в котором говорилось, что «захват Израилем территории буферной зоны на сирийских Голанских высотах представляет собой оккупацию сирийской территории».
Поводом к этим заявлениям стал приказ ЦАХАЛу министра обороны Исраэля Каца расширить свою оперативную деятельность на сирийской границе после занятия ключевых позиций на сирийской (более высокой) части горы Хермон. Согласно инструкциям, ЦАХАЛ обязан завершить захват буферной зоны в Сирии и стратегических точек в регионе.
Фото. Евреи захватили гору Хермон и прилегающую долину в Сирии
«Вчера открылась драматическая глава в истории Ближнего Востока, – сказал премьер-министр Израиля Б. Нетаниягу. – Режим Асада – центральное звено иранской оси зла – рухнул. Иран вложил в него миллиарды, которые пошли насмарку». Биби еще раз повторил, что ЦАХАЛ занял буферную зону на сирийской стороне Голанских высоты, включая гору Хермон.
«Контроль над Голанами гарантирует наш суверенитет. Голанские высоты навсегда останутся неотъемлемой частью Государства Израиль», – сказал Нетаниягу. Он также поблагодарил избранного президента США Трампа за то, что в свою предыдущую каденцию тот в 2019 году в одностороннем порядке признал суверенитет Израиля над Голанами. Сионистский режим после смены власти в Сирии нанёс удары больше чем по 250 военным целям. Источник израильского армейского радио «Галей ЦАХАЛ» называл происходящее одной из крупнейших наступательных операций в истории израильских военно-воздушных сил.
10 декабря ливанские СМИ сообщали о том, что танки ЦАХАЛа «заняли позиции в сельской местности к югу от Дамаска» – примерно в 20 километрах от столицы Сирии.
Тревожные дни переживают и российские ВС в Сирии, подконтрольными им остались только база ВМФ в Тартусе и ВВС в Хмейниме.
А пока Сирия стремительно катится к краху. В родном городе Башара Асада поддержали свергнувших его исламистов. Сирийские исламисты, свергнувшие власть в стране, встретились со старейшинами города Кардаха в Латакии – родном городе бежавшего президента Башара Асада. Старейшины подписали заявление о поддержке новой власти.
В состав делегации исламистов вошли члены суннитских группировок «Хайят Тахрир аш-Шам» (признана террористической и запрещена в России) и «Свободной сирийской армии». В Кардахе с ними встретились десятки религиозных деятелей, старейшин и других людей. После этого представители алавитов подписали заявление о поддержке.
В заявлении подчеркивается религиозное и культурное разнообразие Сирии. Члены суннитских группировок документ не подписали.
Сирийцы, исповедующие религию алавитов (к ним принадлежит семья Башара Асада), составляют около 10% и сосредоточены в Латакии. Мусульмане-сунниты составляют около 70% населения. В стране также есть большие сообщества христиан, курдов и других групп. Мы думаем, что они еще будут горько сожалеть. А Асад сможет возвратиться в Дамаск после полного краха новых властей во всех направлениях развития Сирии. Но пока геополитическая игра в Сирии еще не окончена, она только начинается (см. тут).
Араик Саргсян, академик, Президент Академии Геополитики Армении, Член РОИС РФ, бывший Почетный Консул С.Р. Македония в Армении
Սիրիացիները դեռ կարոտով կհիշեն Բաշար ալ-Ասադի թագավորությունը.
Հայաստանի աշխարհաքաղաքական ակադեմիայի փորձագիտական գնահատական.
Բաաս կուսակցությունը կառավարեց Սիրիան ավելի քան վաթսուն տարի և տապալվեց տասը օրում, երբ թվում էր, թե սիրիական վարչակարգն արդեն ապրել է իր ամենավատ ժամանակները։ Ոչ ոք հստակ չգիտի, թե ինչ կլինի հետո Սիրիայի հետ, բայց այս երկրում իշխանության և ազդեցության համար պայքարն արդեն սկսվել է թե՛ ներքին, թե՛ արտաքին խաղացողների միջև։ «Ութ» թիվը ճակատագրական դարձավ Սիրիայի պատմության մեջ. 1963 թվականի մարտի 8-ին երկրում իշխանության եկավ Արաբական սոցիալիստական վերածննդի կուսակցությունը (Բաաս)։ 2024 թվականի դեկտեմբերի 8-ին Բաասի ռեժիմը տապալվեց։ Գրեթե այս ամբողջ ընթացքում՝ սկսած 1971 թվականից, Սիրիայի գլխին Ասադների ընտանիքն է՝ նախ Հաֆեզ Ասադը, իսկ վերջին 24 տարում նրա որդին՝ Բաշարը։
Կիրակի օրը հայտնի դարձավ, որ Բաշար Ասադը Սիրիայից փախել է Ռուսաստան, որտեղ ապաստան է ստացել «մարդասիրական նկատառումներով»։ Մենք դա կանխատեսել էինք մեկ շաբաթ առաջ, տես այստեղ. «Սիրիայում ավարտվեց Ասադների դինաստիայի կեսդարյա թագավորությունը Սիրիայում ռուսական ռազմակայանների ոչնչացումից հետո, Հայաստանում տեղակայված ռուսական բազաները կդառնան հաջորդ աշխարհաքաղաքական թիրախները» - https://www.youtube.com/live/9bRWyEHHmpQ?t=1465s.
Հիշենք, որ հակաասադական ուժերի հարձակումը սկսվել է նոյեմբերի 27-ին։ Եվ երկու շաբաթից էլ քիչ ժամանակում նրանք զավթեցին իշխանությունը երկրում՝ քարտ-բլանշ ստանալով արտաքին խաղացողներից շատերից, որոնք այս կամ այն կերպ ազդում են Սիրիայի վրա։ Ասադի դաշնակիցները՝ Ռուսաստանն ու Իրանը, փորձեցին օգնել նրան, սակայն նրանց ռեսուրսները սկզբնական շրջանում սահմանափակ էին արտաքին հանգամանքների պատճառով (Ուկրաինայի պատերազմը և Իսրայելի հետ պատերազմի արդյունքում Լիբանանում և Սիրիայում իրանամետ ուժերի կորուստը)։ Բացի այդ, արագ պարզ դարձավ, որ հատուկ օգնող չկա։ Սիրիական բանակը փլուզվեց մեր աչքի առաջ.
«Անակնկալության տարրը սիրիական բանակի թուլությունն էր և զարգացումների արագությունը»,- կիրակի օրը իրանական հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում ասել է Իրանի արտգործնախարար Աբբաս Արաղչին։ Նրա խոսքով՝ Թեհրանը Դամասկոսին տեղեկատվություն է փոխանցել առաջիկա հարձակման մասին, «սակայն սիրիական բանակը դիմադրելու շարժառիթ չուներ»։
Այս ամենը ապշեցուցիչ կերպով տարբերվում է 2011-2012 թվականներին սիրիական հակամարտության սկզբի իրադարձություններից։ Այո՛, այն ժամանակ էլ սիրիական բանակը չփայլեց, բայց նրան ընդդիմացող ուժերը նույնպես մեծ մասամբ մարտական վիճակում չէին։ Բնակչությունը պառակտված էր, և շատերը, եթե մեծ սեր չունեին Ասադի ռեժիմի նկատմամբ, վախենում էին զինված զինյալներից, որոնց մի զգալի մասը շատ արագ սկսեց գործել ջիհադի և անհավատների դեմ պայքարի կարգախոսներով։ Լիբանանյան Հեզբոլլահը և այլ իրանամետ ուժերը, որոնք առաջիններից էին, ովքեր օգնության հասան Ասադին, ունեին ինչ-որ մեկի վրա հույս դնել, թեև սիրիական բանակը պատերազմի առաջին երկու տարիներին մարտերում կրած կորուստների և դասալքությունների արդյունքում: հակամարտությունը, ըստ փորձագետների, կրճատվել է մոտավորապես երկու անգամ։ Բայց նա շարունակում էր պայքարել այն ժամանակ: Ստեղծվեցին նաև տարբեր տեսակի ժողովրդական զինյալներ, որոնք հիմնականում աջակցվում էին սիրիացի գործարարների փողերով։
Դրանից հետո շատ բան է փոխվել։ Սիրիական բանակը վերից վար պատված էր կոռուպցիայով, ինչպես ամբողջ երկիրը։ Նրանք գողացան ամեն ինչ։ Մի քանի օրինակելի միավորներ իրավիճակը չփոխեցին։ Սիրիայի իշխանությունները չափից դուրս հույսը դրեցին Ռուսաստանի և Իրանի վրա և ոչինչ չարեցին իրենց քաղաքացիների, այդ թվում՝ զինվորական ընտանիքների համար, որոնք հիմնականում ապրում էին աղքատության մեջ, մի քանի բացառություններով: Ոչ ոք չէր ուզում մեռնել Ասադի համար.
Արդյունքում Ասադը անցյալում դարձավ Սիրիայի համար։ Հարցն այն է, թե ինչպիսին է լինելու ապագան։
«Ապագան մեզ է պատկանում», - կիրակի ասել է HTS-ի ղեկավար Ահմադ ալ-Շարաան, որը հայտնի է Աբու Մուհամմադ ալ-Ջուլանի կեղծանունով: Նրա հայտարարությունը հեռարձակվել է սիրիական պետական հեռուստատեսությամբ այն բանից հետո, երբ Բաշար ալ-Ասադը փախել է Դամասկոսից, իսկ ընդդիմադիր ուժերը մտել են Սիրիայի մայրաքաղաք:
Սրանից մի քանի ժամ անց ՀՏՍ-ի ղեկավարն ինքը ժամանեց Դամասկոս և այցելեց Օմայադների մզկիթ՝ բոլորին հասկացնելով, որ ինքն է այստեղ իշխանությունը։ Դամասկոսում պարետային ժամ է սահմանվել, իսկ զինված ուժերին արգելվել է մոտենալ կառավարական շենքերին։ Ալ-Շարաան նաև հայտարարեց, որ մինչև անցումային կառավարության ձևավորումը ողջ պետական ապարատը կմնա Ասադի վարչապետ Մուհամմադ Ռազի ալ-Ջալալիի վերահսկողության տակ, ով պատրաստակամություն է հայտնել համագործակցել նոր իշխանությունների հետ, ինչպես և մի քանի այլ նախարարներ: այդ թվում՝ արդարադատության նախարարը։ Բայց մնացած էներգաբլոկի մասին դեռ ոչինչ հայտնի չէ։ Ամեն դեպքում, փողոցներում կարգուկանոնը պահպանում են ՀՏՍ-ի զինյալներն ու նրանց դաշնակիցները։
Ալ-Շարաան արդեն ընտրել է այն անձին, ով կգլխավորի անցումային կառավարությունը։ Առնվազն Ասադի կառավարության վարչապետ Մուհամմադ Ղազի ալ-Ջալալին մնում է նոր կառավարությունում՝ որպես շտաբի պետ՝ իշխանության սահուն փոխանցման համար:
Ընդդիմադիր և հեղափոխական ուժերի ազգային կոալիցիան (NCCOF), որը ստեղծվել է 2012 թվականին Դոհայում, որոշիչ դեր է խաղալու անցումային շրջանում։
Հարկ է նշել, որ ԼՂԻՄ-ի ներկայացուցիչներն այս տարիների ընթացքում մաս են կազմել «Աստանայի գործընթացին», մասնակցել են Ռուսաստանի, Թուրքիայի և Իրանի հովանու ներքո անցկացվող բանակցություններին, ինչպես նաև մաս են կազմում այս «եռյակի» և ստեղծված սահմանադրական հանձնաժողովին։ հաստատվել է ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի կողմից, որը պետք է որոշեր Սիրիայի քաղաքական կառույցը։ Միաժամանակ ահաբեկչական կազմակերպության պիտակ ունեցող ՀՏՍ-ն դուրս մնաց այս գործընթացից։ Բայց հիմա HTS-ի հետ պետք է հաշվի նստել:
Այն, որ նման տրամադրություն կա, հաստատում են NKORS-ի ներկայիս ղեկավար և ընդդիմադիր Սահմանադրական կոմիտեի համանախագահ Հադի ալ-Բահրայի խոսքերը, տե՛ս Աշխարհաքաղաքական ակադեմիայի նախագահի ելույթը. Ակադեմիկոս Արայիկ Սարգսյան - «Բաշար Ասադի թուրքական երևույթը. Ասադը լքեց երկիրը - https://www.youtube.com/live/Yx6lnKHWjlA.
Ալ-Բահրան կարծում է, որ հենց NKORS-ին պետք է վստահել անցումային կառավարության ձևավորումը, որը կկատարի նախագահի պաշտոնը մինչև նոր սահմանադրության ընդունումը։ Միաժամանակ նա ենթադրում է, որ NKORS-ը կընդլայնվի՝ ավելացնելով «ընդդիմության նոր տարրեր»։ Ըստ երեւույթին, նա նկատի ուներ ՀՏՍ-ին։
Ալ-Բահրի խոսքով՝ Սիրիայում անցումային շրջանը պետք է կազմի 18 ամիս, որից 6-ը կծախսվի սահմանադրության մշակման վրա, որը կպահանջի հանրաքվեի միջոցով հաստատել։ Հաջորդ փուլը լինելու են ընտրությունները՝ խորհրդարանական և/կամ նախագահական՝ կախված նրանից, թե ինչպիսի համակարգ կլինի երկրում։
Հիմա մնում է, որ բոլորը համաձայնության գան։ Չնայած բոլոր գեղեցիկ խոսքերին, ոչ ոք չի բացառում քաղաքացիական պատերազմի շարունակման սցենարը։ Ավելին, քաղաքացիական պատերազմը չդադարեց։ Ասադի ռեժիմի տապալումից հետո հիմնական զինված առճակատումը ծավալվեց SNA-ի և YPG-ի քրդական ինքնապաշտպանական ստորաբաժանումների միջև, որը Սիրիայի դեմոկրատական ուժերի (SDF) հիմնական հարվածային բաղադրիչն է: Վերջիններս վերահսկում են երկրի հյուսիսում և հյուսիս-արևելքում գտնվող տարածքի մոտ 25%-ը և գտնվում են ԱՄՆ խնամակալության ներքո։ Անկարան YPG-ին մեղադրում է Քրդստանի աշխատավորական կուսակցության հետ կապեր ունենալու մեջ, որը նա որակում է որպես ահաբեկչական։ Վերջին տարիներին Թուրքիան, SNA-ի օգնությամբ, մի քանի ռազմական գործողություններ է իրականացրել Սիրիայի հյուսիսում՝ քրդերին դուրս մղելու և այնտեղ բուֆերային գոտի ստեղծելու հույսով։ Բայց ամեն անգամ Թուրքիան ստիպված էր կանգ առնել ու բանակցել ԱՄՆ-ի ու Ռուսաստանի հետ։ Հիմա, թեկուզ ժամանակավորապես, Անկարան ազատ ձեռքեր ունի, և նա լիովին օգտվում է ստեղծված իրավիճակից՝ հավատարիմ զինված ընդդիմության օգնությամբ և հետ է մղում քրդերին։ Դիվանագիտական ճակատում նույնպես կռիվ է, որի մասին մանրամասն գրել ենք մեր ակադեմիական հոդվածում. «Էրդողանը գրավեց Հալեպը՝ Ասադին ստիպելու համար Սիրիայի հյուսիսը Թուրքիային զիջել»։ -https://rusdozor.ru/2024/12/02/erdogan-zaxvatil-aleppo-chtoby-zastavit-assada-otkazatsya-ot-severnyx-territorii-sirii-v-polzu-turcii_1510879:
Թիվ 1 Քարտեզ Թուրքիան ծրագրում է օրինականացնել Սիրիայի հյուսիսային հողերի գրավումը։
MEE-ի հետ զրույցում ալ-Բահրան կոչ է արել SDF-ին խզել կապերը PKK-ի հետ: Նա նաև հիշեցրել է, որ SDF-ն «հստակորեն չի աջակցել սիրիական հեղափոխությանը» և շատ դեպքերում անցել է Ասադի կառավարության կողմը: Նրանք. SDF-ն ակնհայտորեն փորձում է կա՛մ դա թողնել բանակցություններից դուրս, կա՛մ ցույց տալ իրենց տեղը, ինչը վերջիններիս բնականաբար դուր չի գալիս։ Այնուամենայնիվ, դրանք դեռ պետք է հաշվի առնվեն՝ և՛ վերահսկվող տարածքների, և՛ ԱՄՆ-ից քրդերի աջակցության պատճառով։ Ավելին, ՀՏՍ-ն, ի տարբերություն SNA-ի, գիտի՝ ինչպես ընդհանուր լեզու գտնել քրդերի հետ։ Իսկ ընդհանրապես ճկունության հրաշքներ է ցույց տալիս։
Այդ ընթացքում Սիրիան ինքնին կանգնած է փլուզման առջեւ։ Եգիպտոսի արտաքին գործերի նախարարությունը խստորեն դատապարտող հայտարարություն է տարածել՝ ասելով, որ «Իսրայելի կողմից սիրիական Գոլանի բարձունքներում բուֆերային գոտու տարածքների բռնագրավումը հանդիսանում է սիրիական տարածքի օկուպացիա»։
Այս հայտարարությունների պատճառը պաշտպանության նախարար Իսրայել Կացից Իսրայելի պաշտպանության նախարարին ուղղված հրամանն էր՝ ընդլայնել իր օպերատիվ գործունեությունը սիրիական սահմանին՝ Հերմոն լեռան սիրիական (բարձր) հատվածում առանցքային դիրքեր գրավելուց հետո։ Ըստ ցուցումների՝ Իսրայելի պաշտպանության բանակը պարտավոր է ավարտին հասցնել Սիրիայում բուֆերային գոտու և տարածաշրջանի ռազմավարական կետերի գրավումը, տես թիվ 3 լուսանկարը, հրեաները գրավել են Հերմոն լեռը և հարակից հովիտը Սիրիայում։
լուսանկար թիվ 3, հրեաները գրավեցին Հերմոն լեռը և հարակից հովիտը Սիրիայում:
«Երեկ դրամատիկ գլուխ բացեց Մերձավոր Արևելքի պատմության մեջ», - ասել է Նեթանյահուն: — Իրանական չարի առանցքի կենտրոնական օղակ հանդիսացող Ասադի ռեժիմը փլուզվել է. Իրանը միլիարդներ է ներդրել դրանում, ինչը ցամաքեց»: տես- https://www.youtube.com/watch?v=BrC3hGBCyR0.
Բիբին կրկնել է, որ Իսրայելի պաշտպանության բանակը գրավել է բուֆերային գոտի Գոլանի բարձունքների սիրիական կողմում, ներառյալ Հերմոն լեռը:
«Գոլանի վերահսկողությունը երաշխավորում է մեր ինքնիշխանությունը։ Գոլանի բարձունքները հավերժ կմնան Իսրայել պետության անբաժանելի մասը»,- ասել է Նեթանյահուն։ Նա նաև շնորհակալություն է հայտնել ԱՄՆ նորընտիր նախագահ Թրամփին՝ իր նախորդ՝ 2019թ. Սիոնիստական ռեժիմը Սիրիայում իշխանափոխությունից հետո հարձակվել է ավելի քան 250 ռազմական օբյեկտների վրա։ Իսրայելական բանակի «Galei IDF» ռադիոյի աղբյուրը տեղի ունեցողն անվանել է իսրայելական օդուժի պատմության մեջ ամենախոշոր հարձակողական գործողություններից մեկը, տես՝ https://www.almayadeen.net/news/:
Դեկտեմբերի 10-ին լիբանանյան լրատվամիջոցները հաղորդել են, որ Իսրայելի պաշտպանության բանակի տանկերը «դիրքեր են գրավել Դամասկոսից հարավ գտնվող գյուղերում»՝ Սիրիայի մայրաքաղաքից մոտ 20 կիլոմետր հեռավորության վրա:
Անհանգստացնող օրերը, և ռուսական զինված ուժերը Սիրիայում արմատավորվում են միայն Տարտուսում գտնվող ռազմածովային բազան և Խմեյնիմի ռազմաօդային ուժերը, տես 4-րդ լուսանկարը.
Այդ ընթացքում Սիրիան արագորեն գնում է դեպի փլուզում։ Բաշար ալ-Ասադի հայրենի քաղաքում նրանք աջակցել են նրան տապալած իսլամիստներին։
Երկրում իշխանությունը տապալած սիրիացի իսլամիստները հանդիպել են փախած նախագահ Բաշար ալ Ասադի հայրենի Լաթաքիայի Քարդահա քաղաքի ավագների հետ։ Ավագները ստորագրել են նոր կառավարությանն աջակցելու հայտարարություն.
Իսլամիստների պատվիրակության կազմում էին «Հայաթ Թահրիր ալ-Շամ» սուննի խմբավորումների (Ռուսաստանում ահաբեկչական ճանաչված և արգելված) և Սիրիական ազատ բանակի անդամներ: Քարդախում նրանց հետ հանդիպել են տասնյակ կրոնական առաջնորդներ, երեցներ և այլ մարդիկ։ Դրանից հետո ալավիների ներկայացուցիչները ստորագրել են աջակցության հայտարարություն։
Հայտարարությունը ընդգծում է Սիրիայի կրոնական և մշակութային բազմազանությունը: Սուննի խմբակցությունների անդամները չեն ստորագրել փաստաթուղթը։
Ալավիական կրոն դավանող սիրիացիները (նրանց պատկանում է Բաշար ալ-Ասադի ընտանիքը) կազմում են մոտ 10%-ը և կենտրոնացած են Լաթաքիայում։ Սուննի մահմեդականները կազմում են բնակչության մոտ 70%-ը, և երկրում կան նաև քրիստոնյաների, քրդերի և այլ խմբերի մեծ համայնքներ։ Կարծում ենք՝ դեռ դառը կփոշմանեն։ Իսկ Ասադը կկարողանա վերադառնալ Դամասկոս նոր իշխանությունների ամբողջական փլուզումից հետո՝ Սիրիայի զարգացման բոլոր ուղղություններով։ Բայց մինչ Սիրիայում աշխարհաքաղաքական խաղը դեռ չի ավարտվել, այն նոր է սկսվում, տես այստեղ՝ https://www.youtube.com/watch?v=aftZE3zEqIo:
Շարունակելի։
Արայիկ Սարգսյան, ակադեմիկոս, Հայաստանի աշխարհաքաղաքական ակադեմիայի նախագահ, Հյուսիսային Մակեդոնիայի Հանրապետության նախկին պատվավոր հյուպատոսը Հայաստանում.
سيظل السوريون يتذكرون بالحنين عهد بشار الأسد!
تقييم الخبراء لأكاديمية الجغرافيا السياسية في أرمينيا.
حكم حزب البعث سوريا أكثر من ستين عاماً، وأطيح به في عشرة أيام، فيما بدا أن النظام السوري قد مر بالفعل بأسوأ أوقاته. لا أحد يعرف على وجه اليقين ما قد يحدث لسوريا بعد ذلك، لكن الصراع على السلطة والنفوذ في هذا البلد قد بدأ بالفعل - سواء بين اللاعبين الداخليين أو الخارجيين. أصبح الرقم «ثمانية» قاتلاً في تاريخ سوريا. وفي 8 مارس 1963، وصل حزب النهضة العربي الاشتراكي (البعث) إلى السلطة في البلاد. وفي 8 ديسمبر 2024، سقط نظام البعث. طوال هذا الوقت تقريبًا - منذ عام 1971 - كانت عائلة الأسد على رأس سوريا، أولًا حافظ الأسد، وعلى مدى السنوات الأربع والعشرين الماضية ابنه بشار.
علم يوم الأحد أن بشار الأسد فر من سوريا إلى روسيا، حيث حصل على حق اللجوء “لأسباب إنسانية”. لقد توقعنا ذلك قبل أسبوع، انظر هنا: «انتهى حكم سلالة الأسد الذي دام نصف قرن في سوريا؛ وبعد تدمير القواعد العسكرية الروسية في سوريا، ستصبح القواعد الروسية الموجودة في أرمينيا الأهداف الجيوسياسية التالية» - https://www.youtube.com/live/9bRWyEHHmpQ?t=1465s.
دعونا نتذكر أن هجوم القوات المناهضة للأسد بدأ في 27 تشرين الثاني/نوفمبر. وفي أقل من أسبوعين، استولوا على السلطة في البلاد، بعد أن حصلوا على تفويض مطلق من معظم اللاعبين الخارجيين الذين يؤثرون على سوريا بطريقة أو بأخرى. وحاول حلفاء الأسد، روسيا وإيران، مساعدته، لكن مواردهم كانت محدودة في البداية بسبب الظروف الخارجية (الحرب في أوكرانيا وخسارة القوات الموالية لإيران في لبنان وسوريا نتيجة الحرب مع إسرائيل). وبالإضافة إلى ذلك، سرعان ما أصبح من الواضح أنه لم يكن هناك أحد على وجه الخصوص للمساعدة. لقد انهار الجيش السوري أمام أعيننا.
وقال وزير الخارجية الإيراني عباس عراقجي في مقابلة مع التلفزيون الإيراني الأحد، إن “عنصر المفاجأة كان ضعف الجيش السوري وسرعة التطورات”. وعلى حد قوله، فقد نقلت طهران معلومات إلى دمشق حول الهجوم المرتقب، «لكن لم يكن لدى الجيش السوري أي دافع للمقاومة».
كل هذا يختلف بشكل لافت للنظر عن الأحداث التي وقعت في بداية الصراع السوري في 2011-2012. نعم، حتى ذلك الحين لم يكن الجيش السوري متألقاً، لكن القوى المعارضة له أيضاً، في معظمها، لم تكن متمرّسة في القتال. لقد انقسم السكان وكان الكثيرون، إذا لم يكن لديهم الكثير من الحب لنظام الأسد، خائفين من المسلحين المسلحين، الذين بدأ جزء كبير منهم بسرعة كبيرة في العمل تحت شعارات الجهاد والقتال ضد الكفار. وكان لحزب الله اللبناني وغيره من القوات الموالية لإيران، والتي كانت من أوائل من هبوا لمساعدة الأسد، من يعتمد عليه، على الرغم من أن الجيش السوري، نتيجة لخسائره في المعارك وفراره في أول عامين من الحرب، الصراع، وفقا للخبراء، انخفض إلى النصف تقريبا. لكنها استمرت في القتال في ذلك الوقت. كما تم تشكيل أنواع مختلفة من الميليشيات الشعبية، والتي كانت مدعومة بشكل أساسي بأموال رجال الأعمال السوريين.
لقد تغير الكثير منذ ذلك الحين. كان الجيش السوري مليئا بالفساد من الأعلى إلى الأسفل، تماما مثل البلد بأكمله. لقد سرقوا كل شيء. عدة وحدات نموذجية لم تغير الوضع. أصبحت السلطات السورية تعتمد بشكل مفرط على روسيا وإيران، ولم تفعل شيئًا لمواطنيها، بما في ذلك عائلات العسكريين الذين عاشوا في فقر إلى حد كبير، مع استثناءات قليلة. لا أحد يريد أن يموت من أجل الأسد.
ونتيجة لذلك، أصبح الأسد شيئاً من الماضي بالنسبة لسوريا. والسؤال هو كيف سيكون المستقبل.
وقال رئيس هيئة تحرير الشام، أحمد الشرع، المعروف باسمه المستعار أبو محمد الجولاني، يوم الأحد، إن “المستقبل لنا”. وقد تم بث بيانه على التلفزيون السوري الذي تديره الدولة بعد فرار بشار الأسد من دمشق ودخول قوات المعارضة إلى العاصمة السورية.
وبعد ساعات قليلة وصل زعيم هيئة تحرير الشام بنفسه إلى دمشق وقام بزيارة الجامع الأموي ليوضح للجميع أنه صاحب القوة هنا. وفُرض حظر التجول في دمشق، ومنعت القوات المسلحة من الاقتراب من المباني الحكومية. كما أعلن الشرع أنه لحين تشكيل حكومة انتقالية فإن جهاز الدولة بأكمله سيبقى تحت سيطرة رئيس حكومة الأسد محمد رازي الجلالي الذي أبدى استعداده للتعاون مع السلطات الجديدة كما فعل عدة وزراء آخرين. ومنهم وزير العدل. لكن لا شيء معروف حتى الآن عن بقية وحدة الطاقة. على أية حال، لا يزال النظام في الشوارع يحافظ عليه مقاتلو هيئة تحرير الشام وحلفاؤهم.
وسبق أن اختار الشرع الشخص الذي سيرأس الحكومة الانتقالية. على الأقل يبقى رئيس وزراء حكومة الأسد، محمد غازي الجلالي، في الحكومة الجديدة كرئيس الأركان من أجل انتقال سلس للسلطة.
وسوف يلعب الائتلاف الوطني لقوى المعارضة والثورة، الذي تم إنشاؤه عام 2012 في الدوحة، دوراً حاسماً في الفترة الانتقالية.
ومن الجدير بالذكر أن ممثلي NKORS كانوا جزءًا من «عملية أستانا» طوال هذه السنوات، وشاركوا في المفاوضات التي أجريت تحت رعاية روسيا وتركيا وإيران، وأصبحوا أيضًا جزءًا من اللجنة الدستورية التي أنشأتها هذه «الترويكا» و وافق عليه مجلس الأمن الدولي، والذي كان من المفترض أن يحدد البنية السياسية لسوريا. وفي الوقت نفسه، بقيت هيئة تحرير الشام، التي تحمل صفة التنظيم الإرهابي، خارج هذه العملية. لكن الآن يجب أن يؤخذ في الاعتبار هيئة تحرير الشام.
وحقيقة وجود مثل هذا المزاج يؤكدها كلام الرئيس الحالي للمجلس الوطني الانتقالي والرئيس المشارك للجنة الدستورية من المعارضة هادي البحرة، راجع كلمة رئيس أكاديمية الجيوسياسة، الأكاديمي أريك سركسيان - «المناورة التركية لبشار الأسد: الأسد غادر البلاد!» - https://www.youtube.com/live/Yx6lnKHWjlA.
ويرى البحرة أن المجلس الوطني الانتقالي هو الذي ينبغي أن يعهد إليه بتشكيل حكومة انتقالية تتولى منصب الرئيس لحين إقرار دستور جديد. وفي الوقت نفسه، يفترض أنه سيتم توسيع NKORS بإضافة “عناصر جديدة من المعارضة”. ويبدو أنه كان يقصد هيئة تحرير الشام.
وبحسب البحر، فإن الفترة الانتقالية في سوريا يجب أن تكون 18 شهراً، ستة منها سيتم إنفاقها على وضع الدستور، الذي سيتطلب الموافقة عليه عبر الاستفتاء. وستكون المرحلة التالية هي الانتخابات - البرلمانية و/أو الرئاسية، اعتماداً على نوع النظام الذي سيكون في البلاد.
الآن كل ما تبقى هو أن يتوصل الجميع إلى اتفاق. ورغم كل الكلام الجميل، لا أحد يستبعد سيناريو استمرار الحرب الأهلية. علاوة على ذلك، فإن الحرب الأهلية لم تتوقف. بعد سقوط نظام الأسد، تكشفت المواجهة المسلحة الرئيسية بين الجيش الوطني السوري ووحدات الدفاع الذاتي الكردية التابعة لوحدات حماية الشعب، وهي العنصر الضارب الرئيسي في قوات سوريا الديمقراطية. ويسيطر الأخيرون على نحو 25% من أراضي البلاد في شمال وشمال شرق البلاد ويخضعون للوصاية الأمريكية. وتتهم أنقرة وحدات حماية الشعب بأن لها علاقات مع حزب العمال الكردستاني الذي تصنفه منظمة إرهابية. وفي السنوات الأخيرة، نفذت تركيا، بمساعدة الجيش الوطني السوري، عدة عمليات عسكرية في شمال سوريا على أمل طرد الأكراد وإنشاء منطقة عازلة هناك. لكن في كل مرة كان على تركيا التوقف والتفاوض مع الولايات المتحدة وروسيا. والآن، على الأقل مؤقتاً، تتمتع أنقرة بحرية مطلقة، وهي تستغل الوضع بالكامل بمساعدة المعارضة المسلحة الموالية لها وتدفع الأكراد إلى التراجع. هناك أيضاً معركة على الجبهة الدبلوماسية، والتي كتبنا عنها بالتفصيل في مقالنا الأكاديمي: “أستولى أردوغان على حلب لإجبار الأسد على التنازل عن شمال سوريا لتركيا”. -https://rusdozor.ru/2024/12/02/erdogan-zaxvatil-aleppo-chtoby-zastavit-assada-otkazatsya-ot-severnyx-territorii-sirii-v-polzu-turcii_1510879.
الخريطة رقم 1: خطة تركيا لشرعنة الاستيلاء على الأراضي الشمالية لسوريا.
وفي حديثه لموقع Middle East Eye، دعا البحرة قوات سوريا الديمقراطية إلى قطع العلاقات مع حزب العمال الكردستاني. وأشار أيضًا إلى أن قوات سوريا الديمقراطية «لم تدعم الثورة السورية بشكل واضح» وانحازت في كثير من الحالات إلى حكومة الأسد. أولئك. ومن الواضح أن قوات سوريا الديمقراطية تحاول إما تركها خارج المفاوضات أو إظهار مكانها لها، وهو ما لا تحبه الأخيرة بطبيعة الحال. ومع ذلك، لا يزال يتعين أخذها في الاعتبار - سواء بسبب حجم الأراضي التي تسيطر عليها أو بسبب دعم الأكراد من الولايات المتحدة. علاوة على ذلك، فإن هيئة تحرير الشام، على عكس الجيش الوطني السوري، تعرف كيفية إيجاد لغة مشتركة مع الأكراد. وبشكل عام فإنه يظهر معجزات المرونة.
وفي هذه الأثناء، تواجه سوريا نفسها الانهيار. وأصدرت وزارة الخارجية المصرية بيانا أدانت فيه بشدة، قائلة إن «استيلاء إسرائيل على منطقة عازلة في هضبة الجولان السورية يشكل احتلالا للأراضي السورية».
وكان سبب هذه التصريحات هو الأمر الذي أصدره وزير الدفاع يسرائيل كاتس للجيش الإسرائيلي بتوسيع أنشطته العملياتية على الحدود السورية بعد احتلال مواقع رئيسية في الجزء السوري (الأعلى) من جبل الشيخ. وبحسب التعليمات، فإن جيش الدفاع الإسرائيلي ملزم باستكمال الاستيلاء على المنطقة العازلة في سوريا والنقاط الإستراتيجية في المنطقة، انظر الصورة رقم 3. استولى اليهود على جبل الشيخ والوادي المجاور في سوريا.
صورة رقم 3، اليهود يستولون على جبل الشيخ والوادي المجاور له في سوريا. وقال نتنياهو: “لقد افتتح بالأمس فصلا دراماتيكيا في تاريخ الشرق الأوسط”. – لقد انهار نظام الأسد، الحلقة المركزية لمحور الشر الإيراني. لقد استثمرت إيران المليارات فيه، الأمر الذي ذهب هباءً”. انظر https://www.youtube.com/watch?v=BrC3hGBCyR0.
وأكد بيبي أن الجيش الإسرائيلي احتل منطقة عازلة على الجانب السوري من مرتفعات الجولان، بما في ذلك جبل الشيخ.
“السيطرة على الجولان تضمن سيادتنا. وقال نتنياهو إن مرتفعات الجولان ستبقى إلى الأبد جزءا لا يتجزأ من دولة إسرائيل. كما شكر الرئيس الأمريكي المنتخب ترامب على اعترافه الأحادي بالسيادة الإسرائيلية على الجولان في ولايته السابقة عام 2019. هاجم النظام الصهيوني، بعد تغير السلطة في سوريا، أكثر من 250 هدفًا عسكريًا. ووصف مصدر إذاعة الجيش الإسرائيلي «جالي جيش الدفاع الإسرائيلي» ما كان يحدث بأنه إحدى أكبر العمليات الهجومية في تاريخ سلاح الجو الإسرائيلي، انظر - https://www.almayadeen.net/news/.
في 10 ديسمبر/كانون الأول، أفادت وسائل الإعلام اللبنانية أن دبابات الجيش الإسرائيلي «اتخذت مواقع لها في ريف جنوب دمشق» - على بعد حوالي 20 كيلومتراً من العاصمة السورية.
أيام عصيبة والقوات المسلحة الروسية تتجذر في سوريا، ولم يبق تحت سيطرتها سوى القاعدة البحرية في طرطوس والقوات الجوية في حميميم، انظر الصورة رقم 4-
وفي هذه الأثناء، تتجه سوريا بسرعة نحو الانهيار. وفي مسقط رأس بشار الأسد، دعموا الإسلاميين الذين أطاحوا به.
التقى الإسلاميون السوريون الذين أطاحوا بالحكومة في البلاد، مع وجهاء مدينة القرداحة في اللاذقية، مسقط رأس الرئيس الهارب بشار الأسد. ووقع الحكماء على بيان دعم للحكومة الجديدة.
وضم الوفد الإسلامي أعضاء من الجماعات السنية هيئة تحرير الشام (المعترف بها كإرهابية ومحظورة في روسيا) والجيش السوري الحر. واجتمع بهم العشرات من الزعماء الدينيين والشيوخ وغيرهم من الأشخاص في قرداخ. وبعد ذلك، وقع ممثلو العلويين على بيان الدعم.
ويسلط البيان الضوء على التنوع الديني والثقافي في سوريا. ولم يوقع أعضاء الفصائل السنية على الوثيقة.
ويشكل السوريون الذين يعتنقون الديانة العلوية (تنتمي إليهم عائلة بشار الأسد) نحو 10%، ويتمركزون في اللاذقية. ويشكل المسلمون السنة حوالي 70% من السكان، كما تضم البلاد مجتمعات كبيرة من المسيحيين والأكراد ومجموعات أخرى. نعتقد أنهم سيظلون يندمون على ذلك بمرارة. وسيتمكن الأسد من العودة إلى دمشق بعد الانهيار الكامل للسلطات الجديدة، في كافة اتجاهات التطور في سوريا. ولكن على الرغم من أن اللعبة الجيوسياسية في سوريا لم تنته بعد، إلا أنها بدأت للتو، انظر هنا - https://www.youtube.com/watch?v=aftZE3zEqIo.
يتبع.
أرايك سركسيان، أكاديمي، رئيس أكاديمية الجغرافيا السياسية في أرمينيا، عضو ROIS في الاتحاد الروسي، القنصل الفخري السابق N.R. مقدونيا في أرمينيا.
Syrians will still remember the rule of Bashar al-Assad with nostalgia!
Expert assessment by the Academy of Geopolitics of Armenia.
The Baath Party ruled Syria for over sixty years and was overthrown in ten days, when it seemed that the Syrian regime had already survived its worst times. What will happen to Syria next, no one knows for sure now, but the struggle for power and influence in this country has already begun - both among internal and external players. The number «eight» has become fatal in the history of Syria. On March 8, 1963, the Arab Socialist Renaissance Party (Baath) came to power in the country. On December 8, 2024, the Baath regime fell. Almost all this time - since 1971 - the Assad family has been at the head of Syria, first Hafez Assad, and for the last 24 years, his son Bashar. On Sunday, it became known that Bashar Assad fled Syria to Russia, where he was granted asylum for «humanitarian reasons.» We predicted this a week ago, see here: «The half-century rule of the Assad dynasty has ended in Syria; after the destruction of Russian military bases in Syria, Russian bases located in Armenia will become the next geopolitical targets» - https://www.youtube.com/live/9bRWyEHHmpQ?t=1465s .
«Yesterday, a dramatic chapter in the history of the Middle East opened,» Netanyahu said. «The Assad regime, the central link in the Iranian axis of evil, has collapsed. Iran invested billions in it, which went down the drain.» see - https://www.youtube.com/watch?v=BrC3hGBCyR0 .
Bibi reiterated that the IDF has occupied a buffer zone on the Syrian side of the Golan Heights, including Mount Hermon.
«Control over the Golan Heights guarantees our sovereignty. The Golan Heights will forever remain an integral part of the State of Israel,» Netanyahu said. He also thanked US President-elect Trump for unilaterally recognizing Israel's sovereignty over the Golan Heights during his previous term in 2019. The Zionist regime has struck more than 250 military targets since the change of power in Syria. A source for Israeli army radio Galei Tzahal called the events one of the largest offensive operations in the history of the Israeli Air Force, see - https://www.almayadeen.net/news/ .
On December 10, Lebanese media reported that IDF tanks «took up positions in the countryside south of Damascus» - about 20 kilometers from the capital of Syria.
These are turbulent days and the Russian Armed Forces are settling in Syria, with only the naval base in Tartus and the air force in Khmeinim remaining under their control, see photo #4-
In the meantime, Syria is rapidly heading toward collapse. The hometown of Bashar al-Assad supported the Islamists who overthrew him.
Syrian Islamists who overthrew the government in the country met with elders of the city of Qardaha in Latakia - the hometown of the fugitive President Bashar al-Assad. The elders signed a statement of support for the new government.
The Islamist delegation included members of the Sunni groups Hayat Tahrir al-Sham (recognized as terrorist and banned in Russia) and the Free Syrian Army. Dozens of religious leaders, elders and other people met with them in Qardah. After that, the Alawite representatives signed a statement of support.
The statement emphasizes the religious and cultural diversity of Syria. Members of Sunni groups did not sign the document.
Syrians who profess the Alawite religion (Bashar al-Assad's family belongs to them) make up about 10% and are concentrated in Latakia. Sunni Muslims make up about 70% of the population, and there are also large communities of Christians, Kurds and other groups in the country. We think that they will still bitterly regret it. And Assad will be able to return to Damascus after the complete collapse of the new authorities, in all directions of Syria's development. But for now, the geopolitical game in Syria is not over yet, it is just beginning, see here - https://www.youtube.com/watch?v=aftZE3zEqIo .
Arayik Sargsyan, academician, President of the Academy of Geopolitics of Armenia, former Honorary Consul of the N.R. Macedonia in Armenia.
